YAZILAR( 4 )
10 Adımda Nasıl Bilinçli Bağışçı Olunur?
Bağış yapmak için birbirinden farklı motivasyonlarımız olsa da bağış yapmadan önce cevaplarını aradığımız sorular oldukça benzerdir.
Hangi alana bağış yapmalıyım? Nasıl yardım edebilirim? Bağış yapılabilecek güvenilir kurumlar hangileridir? Bu kurum güvenilir mi? Yaptığım bağış nereye gidiyor?
Türkiye’deki bağışçı alışkanlıkları ile ilgili yapılan araştırmalar, bağışçıların çok büyük bir bölümünün yardımlarını doğrudan ihtiyaç sahiplerine ulaştırmayı istediğini, yalnızca %12’sinin ilgili kuruluşlara yaptıkları bağışlar aracılığıyla ihtiyaç sahiplerine ulaşmayı tercih ettiğini ortaya koyuyor (TÜSEV).
Düzenli olarak bağış yapmıyoruz, kurumları tanımıyoruz, tanımadığımız için güvenemiyoruz.
Açık Açık, temel sorularımıza cevap bulacağımız bir platform sağlamanın yanı sıra, daha fazla soran, öğrenen ve düzenli bağış yapan, bilinçli bireysel bağışçı sayısını arttırmayı da hedefliyor.
Bilinçli bağışçı,
1. Misyonunu belirler, ilk adımı o atar
Bilinçli bağışçı, stratejik düşünür. Bağış yapmadan önce kendine ‘Neyi değiştirmek istiyorum?’ diye sorar ve böylece kendisi ve ailesi için en çok anlam ifade eden amacı bulur. O amaçla ilgili kişi ya da kurumların kendisine ulaşmasını beklemez, araştırır. Yalnızca amacı değil, o amaca ulaşma yöntemlerini ve projelerini de dikkate alarak bağışını yapar.
2. Telefon ya da mail ortamında önemli bilgilerini paylaşmaz
Temkinli bağışçı, TC kimlik numarası, kredi kartı bilgileri, telefon numarası gibi kişisel bilgilerini telefon ya da e-posta ortamında tanımadığı üçüncü kişilere vermez. Kendisine bu yolla ulaşan kişi ve kurumları araştırır, resmi sitelerinde bu bilgilerin gizlilik ve güvenliğinin nasıl sağlanacağına ilişkin süreçleri kontrol eder.
3. Kurum kimliğini öğrenir, ilgili kanun ve yönetmeliklere göre kurumun statüsüne dikkat eder
Akıllı bağışçı, bağış toplayan her kişiye ya da kuruluşa katkıda bulunmaz. Kişilerin hangi kuruma bağlı olduğunu, gönüllü mü yoksa çalışan mı olduğunu öğrenir. Kurumun resmi sitesinden, misyon, vizyon, yönetim kurulu ve önemli çalışanları ile ilgili bilgi edinir. Gündelik hayatta karşısına çıkan her yardım kutusuna itibar etmez. Kanun ve yönetmeliklerde ‘yardım toplama’ koşulları ile birlikte hangi kurumların izin almadan yardım toplayabileceği belirtilmiştir.
4. Kurumun şeffaflık ve hesap verebilirliğe karşı yaklaşımını öğrenir
Şeffaflık ve hesap verebilirlik tam bir güvence sağlamasa da, bu ilkelere bağlı hareket eden kişi ve kurumlarda etik olmayan uygulamalara, yapılan bağışların farklı amaçlar için kullanılması gibi durumlara rastlanma ihtimali daha düşüktür. Kurumların şeffaflık ve hesap vermeye yönelik attığı adımlar ve seviyeleri farklılık gösterebilir. Şekli şartlar sağlansa da içerik anlamında zayıf kalınabilir.
Açık Açık, platformda yer alan hiçbir kurumu bu anlamda ayrıştırmamaktadır. Paydaşları ile dünyada genel kabul görmüş yaklaşımları paylaşarak, bağışçıları bu yaklaşımlara dikkat etmesi için, bağış toplayanı da bu ihtiyaçlara cevap vermesi için destekler.
5. Bağış toplanan programların içeriğini öğrenir. Performans ve etki ölçüm yöntemlerini ile sonuçlarını talep eder.
Stratejik bağışçı, kendi kişisel amaçlarına uygun kurumu belirlerken neyi değiştirmek istiyorum sorusunu sorar. Bu anlamda ilgili kurumların değişim yaratabilecek somut projelerinin ana hedefi, bütçesi, süresi, etki ölçüm yöntemi ve benzeri hakkında bilgi edinir. Yaptığı bağışın hangi amaçla kullanılacağını bilir, verimli ve etkin kullanılacağına emin olur.
6. Kurumun finansal verilerine ulaşır ve finansal sağlığını sorgular
Bilinçli bağışçı, yardımda bulunacağı kurumların kendi misyonlarına uygun projeleri hayata geçirip geçirmediğini, bu projeleri uzun süreli uygulayabilecek finansal güce sahip olup olmadığını sorgular. Alanlarına göre değişmekle birlikte, çoğu kurumun gelirlerinin %75’e yakın bir kısmını projelerine ayırmasını, kalan %25’lik bütçe ile fon toplama, genel ve yönetim giderlerini karşılamasını bekler. Kurumun projelerini uzun süre gerçekleştirebilmesi kadar, gündelik operasyon giderlerini karşılayabilecek şekilde bir nakit akışının ya da birikiminin olmasının önemini de bilir. Açık Açık Platformu’ndaki her STK kendi sayfasında, bu verileri detaylı incelemek isteyen bağışçılar için mali tablolarını paylaşmaktadır.
7. Bağımsız kurumların ve sivil toplumun kurum hakkındaki araştırmalarını inceler
Sorgulayan bağışçı, kurumların kendileri hakkında sundukları bilgilerin yanı sıra, kurum dışı yapıların değerlendirmelerini de dikkate alır. Resmi kurumlar tarafından yapılan denetleme sonuçları, bağımsız denetim raporları bu anlamda önemli bilgi kaynaklarıdır.
8. Hedeflerini paylaşır, uzun süreli bağışçı ve gönüllü olur
Stratejik bağışçı, yaşamak istediği dünyaya yönelik, değiştirmek istediği sorunun kitlesel ve kalıcı çözümü için düzenli bağışta bulunur. Kendi kişisel misyon ve vizyonuna uygun kurumu bulup, gereken güven ortamını sağladıktan sonra uzun süreli partneri olur. Bu şekilde uzun süreli bağışçı tabanı geniş olan kurumlar, daha sağlıklı, daha etkin projeler üretirler.
9. Etkin bağış yapar
Finansal bir yatırım yaparken, tüm yumurtaları aynı sepete koymamak ve yatırımı farklılaştırmak, maruz kalınabilecek riski düşürür. İnsani yatırımlarda ise bu durumun tersi daha geçerli olabilir. Yapılan her bilinçli bağış, kamuya yapılan bir yatırımdır. Kamu yararına kitlesel ve kalıcı çözümler üretebilmek için, kurumların düzenli ve belirli bir miktarda mali desteğe ihtiyacı vardır. Yapılacak bağış tutarının küçük miktarlarla birçok kurum arasında paylaştırılması kurumların gereken mali güce kavuşmasını geciktirebilir.
10. Çevresiyle bilgi ve deneyimlerini paylaşır
Muhtaç olanlara yardım etmek ve toplumsal bir sorunun çözümüne katkı sağlamak, kamuya sağladığı yararın yanı sıra, bağışçının kendisine olan saygısını artırır ve hayatını zenginleştirir. Bilinçli bağışçı, yukarıdaki adımları takip ederek yaşadığı deneyimleri çevresine aktararak bağışçılık kültürünün gelişmesine de katkı sağlar.
Güzel haber, bu platformdaki tüm kurumlar ‘Bağışçı Hakları Beyannamesi’ni kabul etmiş durumda. Seninle tanışmayı, sorularını cevaplamayı ve projelerini paylaşmayı bekliyorlar.
Kaynakça
YAZAN:
